We leven in een tijdperk van massabeïnvloeding. Onze hele omgeving van online tot real-life wordt gebruikt om ons doorlopend te beïnvloeden. Niet alleen door bedrijven voor hun PR. Maar terecht of onterecht is er ook door politici en media een klimaat van onzekerheid en angst gecreëerd. En wat te denken van de pandemiemaatregelen? Die hebben ons allemaal veranderd. Veel mensen voelen zich ontheemd, van zichzelf, van hun naasten en van de wereld. Voor veel mensen is de nood hoog en lijken de bedreigingen existentieel. Voor onze persoonlijke en collectieve gezondheid is het nodig dat we ons weerbaar maken tegen al die beïnvloeding.

Wat is psychologische massabeïnvloeding?

Massabeïnvloeding is reëel en het is er de reden van dat heel veel mensen de wereld niet meer begrijpen of er afstand van willen nemen. De redenen voor deze beïnvloeding zijn divers en de manieren waarop ook. Van Propaganda and PR tot psychologische operaties en desinformatie-programma’s. Van social media algoritmen, tot influencers, tot bewust verwarrend nieuws, tot predicted programming in Netflix series tot deepfakes. Je hoeft geen complotdenker te zijn om dat in te zien.

Het hele concept van massabeïnvloeding is niet nieuw maar een doorontwikkeling van begin 20e eeuw door Edward Bernays ontwikkelde propagandatechnieken die de basis vormen voor alle PR en reclame die we om ons heen zien. Zijn vorm van psychologische beïnvloeding veranderde de wereld van een waar mensen kochten op basis van behoefte tot een waar mensen consumeren op basis van aangeprate begeerten.

Wat wel nieuw is, is de technologie die tegenwoordig beschikbaar is en de schaalgrootte die hiermee mogelijk is. Waar in de tijd van Bernays dit soort campagnes nog waren beperkt tot massamedia zoals billboards en kranten kan moderne technologie iedereen een eigen gemanipuleerde werkelijkheid tonen.

Iedereen wordt als het ware in een eigen spiegelpaleis geplaatst. Met filters, algoritmen en kunstmatige intelligentie worden informatie en waarnemingen op maat gemaakt. Van gepersonaliseerde nieuws en social media streams, tot tijdens het afspelen personaliseerde media content, tot zelfs gefabriceerde informatie op onze persoonlijke gadgets aan toe. In dit spiegelpaleis zal de realiteit doorlopend worden voorzien van manipulaties die zijn gericht op gevoeligheden van de menselijke psyche.

De natuurlijke kwetsbaarheden in onze psyche

Psychologen als Freud, Jung, Frankl en Cialdini, maar ook ooit geheime mind-control programma’s zoals het CIA MKULTRA, hebben die keurig in kaart gebracht. Mensen blijken behoefte aan zingeving te hebben, of de veiligheid van een groep door er niet in op te vallen. Mensen hebben een voorkeur voor experts en eenvoud. Mensen zijn gevoelig voor bepaalde symboliek. Enzovoort. Voor al deze gevoeligheden kan een manipulatie worden bedacht waarmee hun gedrag kan worden veranderd. Door mensen te isoleren, kan hun gevoel voor zingeving worden verstoord. Door mensen doorlopend te verwarren met tegenstrijdige informatie kan hun acceptatie van externe narratieven worden vergroot. Door een vijand te dehumaniseren en pathologiseren gaan mensen onmenselijke maatregelen accepteren. De lijst van dit soort psyops is lang. Het systeem is ons doorlopend aan het manipuleren en stelt die manipulaties telkens bij door ons gedrag continu opnieuw te evalueren. The Matrix.

Hier is een lijst van psychologische kwetsbaarheden in onze psyche die uitgebuit kunnen worden in psyops (psychologische operaties, zoals PR of propaganda) op basis van inzichten van diverse psychologen. Je kunt je proberen voor te stellen hoe dit op jou van toepassing is maar het bijzonder is juist dat mensen hier veelal onbewust van zijn bij zichzelf:

1. Behoefte aan zingeving (Frankl): De inherente behoefte van mensen om betekenis en doel in het leven te vinden.

2. Behoefte aan boetedoening (Jung): Het verlangen om goed te maken voor fouten of schuldgevoelens.

3. Group Conformity: De neiging om zich aan te passen aan de normen en overtuigingen van een groep, zelfs als dit in strijd is met persoonlijke overtuigingen.

4. Bias for Authority: De neiging om gezaghebbende figuren te geloven en te volgen, zelfs zonder kritische beoordeling.

5. Bias for Simplicity (Cialdini): De voorkeur voor eenvoudige, duidelijke en begrijpelijke uitleg boven complexe of meerduidige interpretaties.

6. Ingroup Favoritism: De neiging om leden van de eigen groep te bevoordelen boven degenen van buiten de groep.

7. Need for Reciprocity (Cialdini): Het verlangen om gunsten te retourneren en een evenwicht in sociale uitwisselingen te behouden.

8. Fear of Missing Out (FOMO): Angst om een belangrijke gebeurtenis of kans te missen die anderen wel ervaren.

9. Archetypal Symbols (Jung): Universele symbolen die diepe emotionele reacties kunnen oproepen.

10. Existential Anxiety (Frankl, Yalom): Angst voor dood, vrijheid, isolatie of betekenisloosheid, die kan worden gebruikt om individuen te manipuleren.

Ter illustratie van hoe krachtig beïnvloeding op dit onbewuste niveau van onze psyche is, hier een aflevering uit de show van Derren Brown waar hij twee ervaren reclamemakers precies laat maken wat hij vooraf bepaalde alleen maar door ze bloot te stellen aan subliminale signalen.

Herken de propaganda

Bedrijven en overheden kennen deze kwetsbaarheden. Ze hebben daar speciale afdelingen voor die speciale campagnes ontwerpen om mensen te triggeren op deze kwetsbaarheden. Probeer nu eens voor elk van de onderstaande campagnes (interventies) een voorbeeld in het dagelijkse nieuws of geschiedenis te vinden:

1. Behoefte aan zingeving: Creëren van een gevoel van leegte of doelloosheid door mensen te isoleren en hun sociale leven te beperken waardoor ze geen invloed meer hebben op hun direct omgeving of hun toekomst.

2. Behoefte aan boetedoening: Voortdurend belichten van vermeende fouten of zonden van een groep of individu, desnoods in hun verleden, waardoor ze een verhoogd schuldgevoel krijgen en de behoefte voelen om boete te doen.

3. Group Conformity: Verspreiden van berichten die de voordelen van groepsidentiteit benadrukken en de risico’s van het buiten de groep vallen, waardoor individuen eerder geneigd zijn zich conform te gedragen.

4. Bias for Authority: Ondermijnen van individuele beslissingsvaardigheden en benadrukken van het belang van het volgen van ‘deskundig’ advies.

5. Bias for Simplicity: Problemen complexer en verwarrender maken dan ze in werkelijkheid zijn, waardoor mensen hunkeren naar eenvoudige oplossingen.

6. Ingroup Favoritism: Creëer duidelijke scheidslijnen tussen ‘ons’ en ‘hen’ en benadruk de voordelen van behoren tot ‘ons’, waardoor een versterkte voorkeur voor de eigen groep ontstaat.

7. Need for Reciprocity: Creëeren van een cultuur waarin het ontvangen van gunsten en giften als beloning wordt gezien, waardoor individuen zich verplicht gaan voelen om iets terug te geven.

8. Fear of Missing Out (FOMO): Cultiveren van een samenleving die constant nieuwe en tijdelijke ervaringen waardeert, waardoor individuen een voortdurende angst ontwikkelen om iets te missen.

9. Archetypes and Collective Unconscious: Gebruik van symbolen, mythen en verhalen die diep geworteld zijn in het collectieve onderbewuste om bepaalde reacties en gedragingen in de samenleving op te roepen.

Strategieën om massamanipulatie te weerstaan

Hoe kunnen we ons weerbaar maken tegen deze opzettelijke psychologische beïnvloeding? Het zal duidelijk zijn dat we de technologie erachter (het internet of things, de AI, de big data, de smart devices) niet kunnen stoppen. Technologie wint altijd. Het is ook niet nodig, en de technologie brengt ook veel mooie dingen met zich mee. We kunnen ook niet als een troglodiet gaan leven. Gelukkig is dat niet nodig. Als de oorlog wordt gevoerd met cognitieve wapens, moeten we ons ook met cognitieve middelen beschermen. Wat kun je dan wel doen?

de truc is geen onvervulde wensen of lusten meer te hebben, door deze of in te vullen of te begrijpen en accepteren. De truc is je niet meer te laten triggeren. Be based

0. Doe niet aan verzet: Verzet is altijd reactief en het bestaat slechts bij de gratie van een vijand waardoor je weer exact in hetzelfde dualistische paradigma zit. Verzet is nooit authentiek. Uiteindelijk wordt verzet ook precies dat waartegen het zich verzette. You become what you fight. Blijf strijden voor waarheid en menselijkheid!

1. Zoek verlichting: Ga op een spirituele queeste naar je ware en beste zelf. Wat de Islam de kleine Jihad noemt. Mensen met innerlijke rust en intrinsieke zingeving, vrij van trauma’s en triggers, zijn onkwetsbaar voor herprogrammering. Ademsessies, sporten tegen de limiet, misschien zelfs wat therapie. Confronteer jezelf met jezelf en word er beter van.

2. Gezondheid: Fysieke, psychische en spirituele gezondheid creëert vrijheid en autonomie. Als je gelukkig en gezond bent, heb je in principe niets anders nodig. Dat maakt je onchanteerbaar, bewust en onbewust.

3. Houd je aan de erecode: Lieg niet, heb compassie, wees loyaal naar mensen die het verdienen, verzet je tegen onethische opdrachten enz. Maak je eigen Bushido zodat je in tijden van verwarring een moreel anker hebt. Liegen is voor losers. Meelopen is voor schapen. Overdenk wat jouw normen en waarden zullen zijn, wie jij wilt zijn en hoeveel pijn je daar voor bereidt bent te gaan leiden.

4. Maak je bewustzijn groter: Zoom out, but don’t tune out. Zoek een groter en hoger bewustzijn zodat niet alles om je heen instort als er in de fysieke wereld ellende ontstaat. Je hebt verbinding met alles als jij dat wilt.

5. Mindfulness en meditatie: Beoefen mindfulness en meditatie om jezelf te centreren, te gronden en bewuster te maken van je eigen gedachten en gevoelens. Het helpt je om je niet te laten meeslepen door externe invloeden.

6. Accepteer onzekerheid en chaos. De wereld kan niet, en hoeft niet begrijpelijk te zijn; er kunnen meerdere ‘waarheden’ tegelijk zijn. Gebruik de PAUSE-methode voor informatie-opname.

7. Accepteer verschillen van mening en inzicht. Niemand ziet de wereld hetzelfde, niemand heeft de wijsheid in pacht en iedereen maakt andere inschattingen. Accepteer dat je met iedereen wel ergens over van mening zult verschillen en respecteer dat.

8. Creëer een vertrouwde sociale omgeving van gelijkgestemden: Zingeving ontstaat voor een belangrijk deel doordat je invloed kunt hebben op je omgeving en door het hebben van lotgenoten. Het hebben van een betrouwbaar netwerk is ook waardevol om informatie te controleren en te bespreken. Gelijkgestemd betekent overigens niet dat je overal hetzelfde over denkt, maar dat je met dezelfde zuivere intenties probeert te leven.

9. Leer kritisch en divergent denken: Leer ook denken in termen van patronen en motieven zodat een enkel onduidelijk feit niet per se verstorend hoeft te werken. Dat maakt hun verwarringstactieken zoals ‘Alice in Wonderland’ onschadelijk. Een andere term voor denken in patronen en motieven is trouwens ‘complotdenken’, een vorm van kritisch denken. Divergente denkers zien ook makkelijker meerdere mogelijkheden en oplossingen. In principe is het een vorm van intelligentie.

10. Geloof dat wat je niet zelf kunt controleren slechts onder voorbehoud: De manier waarop ze je proberen te herprogrammeren is door je als het ware in een spiegelpaleis te plaatsen waarin ze een voor jou op maat gemaakte, gemanipuleerde werkelijkheid projecteren. Van een net wat andere social media stream, tot subliminals, tot fake news, nepconversaties en op maat gemaakte psyops. Met deep fake en GOLLEM AI technologie is alles na te maken. Stem jouw ideeën en wereldbeeld af met de mensen die je vertrouwt en deel jullie persoonlijke waarnemingen.

11. Begrijp dat de ander aan dezelfde programmering blootstaat als jij, heb compasse en geduld De gebruikte technieken zijn extreem krachtig. We zijn allemaal in meer of mindere mate te beïnvloeden en dus ook al geprogrammeerd. Zonder dat je dat zelf in de gaten hebt. In zekere zin zijn we allemaal slachtoffers van dezelfde zieke mind tricks. De denkbeelden die we hebben, zijn zelden authentiek. Niet iedereen is op hetzelfde punt van ontwaken daaruit.